visuele meditaties over het menselijk leven, het ont-dekken van de werkelijkheid en het telkens opnieuw denken van de dingen

Presocratische filosofie

Onderzoek verricht ik naar denken en kunst, naar de logos of uiteenzetting, overgeleverd in de zogenoemde 'fragmenten', van de 500 v.o.j. levende, Ionische wijsgeer Heraclitus van Ephese, koning zonder onderdanen, en eerste gebruiker van de term filosofie uit het oude Klein-Azie. Bekend is Heraclitus door de uitspraak 'het is onmogelijk tweemaal in dezelfde rivier te treden' (fr.91), 'oorlog is van allen de vader en de koning van allen' (fr.53), en karakteriseringen als, 'het samenvallen van tegenstellingen', 'verborgen harmonie', 'het ene wijze', en het bekende, maar van Plato afkomstige, 'panta rhei'. Het is mijn streven, dat wat Heraclitus te zeggen heeft in zijn logos, zijn manier van handelend denken, te visualiseren, en van commentaar te voorzien. Ik wil hiermee aangeven, welke mogelijkheden de beeldendekunst bezit tot het overdragen van kennis en inzicht, waarbij gevoel en gedachten inhoud onverbrekelijk met de uiterlijke vorm van het kunstwerk zijn verweven, en maak in mijn onderzoek naar de Heraclitische logos bovendien duidelijk dat ook het beeld op zichzelf, als symbool begrepen, toegankelijk kan worden voor het denkend oog. Dat wat mensen verbindt in hun beleving van werkelijkheid is de onderliggende eenheid van de natuur, de wereld en kosmos, eenwording ook van alle tegengestelde principes waar sterfelijkheid en onsterfelijkheid met elkaar verzoend worden, dat is wat de Heraclitische logos probeert uit te drukken. De oorlog van de tegenstellingen, kosmisch vuur, de goddelijke wijsheid als framework waarbinnen leven en dood, oorlog en vrede, dag en nacht als eenheid begrepen kunnen worden. Deze logos, ligt ook besloten in de natuur van de taal, in de structuur van de psyche en in het universele principe waardoor alle dingen zijn zoals ze zijn. Toch is het eerste onderwerp waar mijn onderzoek zich op richt niet de fysieke wereld maar de condition-humaine, de realiteit van ons sterfelijk zijn, die door deel te hebben aan een eeuwigdurende levenscyclus, en het vermogen heeft de dingen cognitief te verstaan, te dragen is. Is ons taalgebruik gericht op helderheid, op klaarheid van expressie, mijn onderzoek uit zich, als het proza van Heraclitus, onvermijdelijk allusief en indirect en is, in de hoop enige geesten tot reflectief denken te verlokken, gericht op paradox, enigma en meervoudigheid, op beeldspeling. Zoals het Delphische orakel dat, niet verklaarde, niet verborg, maar een teken gaf (Fr. 93). Als belangrijk Leitmotiv en metafoor voor het onderzoeksprogramma dienen mij de Griekse onderwereld rivieren, niet voorgesteld als barrieres overgestoken door tot schimmen verwelkte mensen, maar door levenden van vlees en bloed, toonbeeld juist van 'doodloosheid' en eeuwig gaan. Voor mij een manier om a.h.w. vanuit een cirkel naar het midden kijkend, telkens van standpunt wisselend, ingangen te forceren, gezichtspunten te bepalen, en daarbij de logos van Heraclitus te laten 'stromen', tot leven te wekken. Het beeld als bron van de taal en... ogen zijn nauwkeuriger getuigen dan de oren.(Fr.101) .








Je kunt een dialoog aangaan met een literair verleden, intertekstualiteit. Hiertegenover stel ik een vorm van intervisualiteit het omvormen en herinterpreteren van beeldende kunst uit het verleden.'La passion de Styx' is geinspireerd door de niet meer bestaande, maar wel beschreven, indertijd wereldberoemde schilderijen van Polygnotos. Bij de schilderijen ontbreekt een direct extern motief, wel suggestie van een thema, bijvoorbeeld landschap of architectuur, zonder het te zijn. Het onderwerp of de inspiratiebron is, zonder dat het daarnaar verwijst, verweven in het geheel van het werk. Door middel van concentratie en reductie, spartaanse, krachtige en dwingende vormen binnen een traag bijna statisch complex, dramatische kwaliteit en suggestie van diepte, waardoor een gevoel van suspense kan ontstaan. Maar ook uit hun verband getrokken lijnen of draden die nergens meer toe dienen, doelloos binden en ronde of vlekachtige, soms sliertige vormen schijnbaar achteloos neergeworpen als misplaatste frivoliteitenbijna, dreigend als ijsbergen in de Middelandse Zee. De schilderijen zijn fassadeachtig, zich beperkend, ondoorzichtig, verhullend als dichtgemetselde gaten in een muur, de vormen vaak aangetast of net uit het lood gezet, zoveel mogelijk van gladde esthetica ontdaan. Wel zichtbaar blijven resten, overblijfselen van eerder ontstane beelden, sporen, verwijzingen, beelden van de zat geworden schoonheid van een ruine, van vergane beschaving. Hierdoor nieuwe beloften, nieuwe inzichten, het beloofde land na de stiltevan het vergeten, de geschiedenis opnieuw bewoonbaar gemaakt

La passion de styx



Contact
De Verborgen tijd

Een onderneming van Kindt en van den Bos

CV (pdf)
La passion de Styx
La passion de Styx
Lethe en La passion de Styx

Als denkbeeld ga ik uit van drie kern verbindingen van Heraclitus' logos: zijn en niet zijn, hetzelfde en anders zijn, rust en beweging. De kern van La Passion de Styx bestaat vooralsnog uit een serie schilderijen/panelen, stenen platen van 135 x 135 x 5 cm met met als beeld voor ogen de 92 metopen van het Parthenon van Athene. De continuïteit van de delen bestaat, analoog aan cultuur, uit progressieve variatie, een doorlopende lijn, waarbij al het vroegere zich vermeerderd en aangevuld wordt door het latere, getrokken uit kernbeelden/motieven in steeds wisselende gedaante, waar elk komen zich afspeelt in de schaduw van het gaan, zonder vastgesteld doel, als een komen dat geen naartoe komen is, een gaan dat geen heengaan is. Het geheel ontpopt zich op die manier als beeld en teken van oneindig voortschrijdend worden. Openheid en oneindigheid.

La passion de Styx
Lethe en La Passion de Styx Als denkbeeld ga ik uit van drie kern verbindingen van Heraclitus' logos: zijn en niet zijn, hetzelfde en anders zijn, rust en beweging. De kern van La Passion de Styx bestaat vooralsnog uit een serie schilderijen/panelen, stenen platen van 135 x 135 x 5 cm met met als beeld voor ogen de 92 metopen van het Parthenon van Athene. De continuïteit van de delen bestaat, analoog aan cultuur, uit progressieve variatie, een doorlopende lijn, waarbij al het vroegere zich vermeerderd en aangevuld wordt door het latere, getrokken uit kernbeelden/motieven in steeds wisselende gedaante, waar elk komen zich afspeelt in de schaduw van het gaan, zonder vastgesteld doel, als een komen dat geen naartoe komen is, een gaan dat geen heengaan is. Het geheel ontpopt zich op die manier als beeld en teken van oneindig voortschrijdend worden. Openheid en oneindigheid..
Zwart Waarom toch, zweert iedereen, bijna iedereen en ondanks de gothic meisjes en jongens, met kleur. Kleur oogst steeds opnieuw en zonder inspanning succes, houdt je gevangen, gijzelt de blik. Zwart daarbij vergeleken lijkt heden ten dage lichtelijk kreupel, gerimpeld met angstige blik in de ogen, huppelt zo lijkt het zwart achter kleur aan, want de kleuren zij lijken sterk, vlug ter been en alle zwart te snel af, en haasten zich de mens te schaden met een overdaad aan rood en geel, en via perfide reclame te reduceren met hun debiliserende teksten tot labiele toverballen. In werkelijkheid is zwart juist karaktervol, compromisloos, tijdloos, verschiet niet als het eerste beste mietje van kleur, is er een van stavast, is kleur geil, zwart is lyrisch, zwart streelt niet in de eerste plaats de ogen maar is meer werktuig van de geest, wijsgerig zwijgen in een wereld vol bombast en krakeel, vrucht ook van vormloze immense ruimte. En wat te denken van het zwart van de kostelijke nacht, doe toch uit dat licht, weg met die zon, akelig verblindende stralen, ploert van koper hoog aan ONS zwerk, lang leve de nacht met haar stilte, rust voor de ogen, bezinning, ontspan die spieren, gun het hart een gezond ritme, op verhaal komen met die heerlijke godin liegend als een nachtegaal, geen praatjes voor de vaak maar onder die dekens of onder dat bed de diepte in met geit en gans nu het nog kan, nee vertel mij wat over de nacht, die krachtige krijger met fonkelende sterren getooid, niet te tellen, toch ook kleurig in zijn soort, niet te definiëren, groots, chaotisch, creatief en fantasievol. Je voelt je als een Atlas onder een vreemde hemel.
Trojan walls
Trojan walls

La passion de Styx